Yargılarımız
Çevremizde insanları değerlendirirken genelde onları ön yargılarımıza göre değerlendiririz. Ön yargılarımızın bizi ele geçirdiğini fark etmeyiz. Peki simdi kalıplaşmış düşüncelerinizi gözlerinizin önüne getirmenizi isteyeceğim.
Ön yargılarınız hayatınıza ne kadar dahil?
Hangi kararları almanızında ön yargılı düşünceleriniz etkili olmuş?
Anneniz, babanız, kardeşleriniz, öğretmenleriniz, komşunuz belki aynı mahallede yaşadığınız bakkalınız… Listeyi uzatabilir, kişileri çoğaltabilirsiniz. İsterseniz bu yazı esnasında not tutup kendinizi yakından gözlemleyebilirsiniz.
Bu listeyi şekillendiren şey çevremiz, diğer insanlarla kurduğunuz bağlar, kişisel deneyimleriniz diyebiliriz. Kişisel yaşamınızı gözünüzün önüne getirin.
Sizi en mutlu eden kişi kimdi? En güven duyduğunuz kişi kimdi? En çok eğlendiğiniz, güldüğünüz…
Peki size alaycı yaklaşan kişi kimdi? Özgüveninizi yerle bir eden öğretmeniniz mi yoksa başka biri mi? Hangi gece çok mutsuz şekilde uyumaya çalıştınız ve sizi bu kadar mutsuz eden kimdi?
Güveninizi kıran ilk kişiyi hatırlıyor musunuz? İlk kim sözünü tutmadı hayatınızda? Hangi yüzler tanımasanız da gülümseme oluşturuyor sizde? Bu soruların cevapları hangi görüntüdeki insanları çağrıştırıyor? Özellikle dikkatinizi çeken fiziksel yönler hangileri?
Şişman, zayıf, dövmeli, küpeli, güler yüzlü, ifadesiz bir yüz, büyük eller, kıvırcık saçlar, beyaz ten, mavi göz, yenmiş tırnak, temiz dişler, çarpık dişler, düşünceli ifadeler, düz saçlar, sakallı bir yüz, siyah saçlar, uzun boy, gözlük…
Bu tiplemeler yalnız başına bir anlam ifade etmez. Sizin deneyimlerinizle anlam bulurlar. Şimdi aşağıdaki cümleleri aklınıza gelen ilk sözcükle tamamlamanızı rica ediyorum.
Kilolu kadınlar/ erkekler …
Gözlüklü kadınlar/ erkekler…
Beyaz tenli kadınlar/ erkekler…
Doktorluk mesleğini yapan kadınlar/ erkekler…
Kumaş pantolon giyen kadınlar/ erkekler …
Küpe takan kadınlar/ erkekler…
Dövme yaptıran kadınlar/ erkekler..
Uzun boylu kadınlar/ erkekler…
Alaycı konuşan kadınlar/ erkekler…
Sessiz olan kadınlar/ erkekler…
Sarı saçlı kadınlar/ erkekler…
Sakallı erkekler …
Anne …
Baba..
Çevreniz …
En sevdiğim kişiler…
En güvendiğim kişiler…
Diyet yapan kişiler…
Çok para..
Az çalışan kişiler…
Bu listeye eklemeler yapabilirsiniz. Yazdığınız yorumları değerlendirmenizi ve bu değerlendirmeyi neye göre yaptığınızı düşünmenizi istiyorum.
Cevabınızı oluşturan gerçekler hangi deneyimlere dayanıyor? Bu deneyimler sizin üzerinizde ne tür etkiler bıraktı? Bu etkileri sağlıklı bir şekilde değerlendirebiliyor musunuz? Bu fark ettiğiniz ön yargılar günlük hayatınıza olumlu mu olumsuz mu yansıyor?
Bu çalışmayı, okumayı yapmak sizi yorabilir. Olumsuz, olumlu anılarınızı canlandırabilir. Kendimizi olayların içerisindeyken değerlendirmekte zorluk çekebiliriz.
Oysa olayları sonradan değerlendirmek bize objektiflik katar. Şu an olayları ve deneyimlerinizi değerlendirirken objektif şekilde değerlendirmeniz sizin yararınıza olacaktır. Zorlanırsanız cevaplarınızı arkadaşlarınızla paylaşabilir, birlikte değerlendirebilirsiniz.
Bu yazının amacı size farkındalık katmakla birlikte ön yargılarınızın hayatınızda yer edindiğini göstermek. Bundan sonraki süreçte ön yargılarımızın esaretinden birazda olsa kurtulmak. Şimdi tekrar ön yargılarınızı gözlerinizin önünden geçirin dünyadaki herkes gerçekten böyle mi?
